5 marca 2021
Brexit a firmy transportowe – czyli idzie nowe
Czy wiesz jakie są konsekwencje Brexitu dla branży transportowej? Jeśli nie to wszystkiego dowiesz się z najnowszego artykułu autorstwa r.pr. Cezarego Młotka. Artykuł został opublikowany w elektronicznym miesięczniku e-Route Pojazdy Użytkowe. Poniżej pełna treść artykułu.
Od 1 stycznia 2021 r. Wielka Brytania nie jest już członkiem UE, gdyż z dniem 31 grudnia 2020 r. upłynął roczny okres przejściowy opuszczania Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię. Z tym momentem staje się krajem trzecim w stosunkach w stosunkach z UE, w tym i z Polską. Na początek warto jednak zwrócić uwagę, że decyzja Brytyjczyków, pozornie nieprzemyślana, w rzeczywistości ma głębokie źródło w ich podejściu do UE. Mianowicie, mimo członkostwa we Wspólnocie Europejskiej od 1973 r., Brytyjczycy od samego początku oczekiwali specjalnego statusu. Skutkiem tego był m.in. brak przyjęcia wspólnotowej waluty i pozostanie przy funcie, brak uczestnictwa w strefie Schengen, posiadanie rabatu budżetowego – Wielka Brytania wpłacała do budżetu mniej, niż wynikało z jej poziomu gospodarczego. Mimo zawarcia między Wielka Brytanią a Unią Europejską długo negocjowanej umowy, Brexit ma szerokie konsekwencje dla państw członkowskich UE, jak i dla samych Brytyjczyków na wielu polach gospodarczych – w tym dla branży TSL.
Polskie prawo jazdy w GB
Jedna rzecz nie ulega zmianie – polskie prawo jazdy będzie w dalszym ciągu honorowane na Wyspach, choć dotyczy to kierowców nie mających stałego zamieszkania w Wielkiej Brytanii. Analogicznie prawa jazdy wydane na Wyspach nadal będą honorowane w Polsce. Brak zmian nie wynika bynajmniej z udanych negocjacji pomiędzy UE a Wielką Brytanią. Powód jest inny: Polska, jak i Wielka Brytania są stroną Konwencji wiedeńskiej o ruchu drogowym, podpisanej 8 listopada 1968 r. Polska jest stroną konwencji dopiero od 1988 r., niemniej jej postanowienia obowiązują niezależnie od członkostwa w UE.
Powrót kontroli granicznych
W związku z brexitem powracają kontrole graniczne na granicy francusko-brytyjskiej. Co do zasady kontrole będą miały zastosowanie do wszystkich towarów importowanych z UE do Wielkiej Brytanii, jak i towarów importowane z Wielkiej Brytanii na teren UE. Powrót kontroli granicznych oznacza kilka negatywnych konsekwencji dla branży TSL. Po pierwsze, kontrole wydłużą proces transportu. Na obecną chwilę brak szczegółowych i konkretnych statystyk, jak bardzo transport się wydłuży. Na pewno będzie to oznaczać wzrost stawek za przewóz na kierunku „brytyjskim”. Niezależnie czy pojazd znajduje się w kolejce do kontroli granicznej, czy przemieszcza się drogami w miejsca rozładunku, kierowca pozostaje w trakcie pracy. Musi się to wiązać ze wzrostem wynagrodzenia kierowców, a więc wyższymi kosztami poszczególnych transportów. Kolejną konsekwencją kontroli granicznych może się okazać spadek ilości zleceń z Wielkiej Brytanii na teren UE i z powrotem. Dotychczas Wielka Brytania była większym importerem niż eksporterem towarów, niemniej przedsiębiorstwa transportowe korzystały z każdej okazji, aby pojazdy wracały na tzw. kontynentalną część wspólnoty europejskiej z ładunkami powrotnymi. Na obecną chwilę, transport powrotny może wiązać się z kolejną kontrolą graniczną, która będzie się wiązała z dalszym wydłużeniem transportu. W konsekwencji, może się to okazać nieopłacalne.
Pozwolenie na wjazd do hrabstwa Kent
Szczególne wymogi są w zakresie przewozów realizowanych na tzw. krótkich trasach, tj. poprzez port w Dover lub Eurotunel. Kierowcy samochodów ciężarowych przejeżdżających na tych trasach muszą sprawdzić, czy mają poprawne dokumenty przed rozpoczęciem kursu i wjazdem do hrabstwa. Przewoźnicy muszą skorzystać z usługi sprawdzania gotowości samochodu ciężarowego do przekroczenia granicy na stronie gov.uk/transition-haulage, celem sprawdzenia, czy mają dokumenty pozwalające im na wjazd na krótkich trasach. Kierowcy z poprawnymi dokumentami otrzymają cyfrowe pozwolenie na wjazd do hrabstwa Kent (KAP), a tym samym poruszanie się po wszystkich drogach w tym hrabstwie. Kierowcy, którzy nie skorzystają z usługi sprawdzania gotowości samochodu ciężarowego do przekroczenia granicy lub będą podróżować w kierunku granicy bez ważnego pozwolenia na wjazd do hrabstwa Kent, ryzykują identyfikację za pośrednictwem przydrożnych kamer i kamer automatycznie rozpoznających numery rejestracyjne. Konsekwencją identyfikacji może być grzywna w wysokości 300 funtów.
Konsekwencje celne
W toku negocjacji brexitowych strony wzajemnie ustaliły, że nie będą pobierać ceł, jednakże pewne procedury celne będą nieuniknione. Od stycznia 2021 r. towary przywożone z Wielkiej Brytanii lub wywożone do Wielkiej Brytanii będą objęte procedurą celną. Oznacza to konieczność złożenia zgłoszenia celnego, np. dopuszczenia towarów do obrotu w UE, wywozu lub tranzytu. Należy pamiętać, że co do zasady zgłoszenia celne składane są w formie elektronicznej w odpowiednich systemach informatycznych. Konieczna będzie rejestracja na Platformie Usług Elektronicznych Służby Celnej (PUESC) i uzyskanie specjalnego numeru EORI.
Podsumowanie
Dotychczas zaobserwowane skutki brexitu dla branży TSL są negatywne. Mianowicie na koniec stycznia 2021 r. zaobserwowano wyraźny spadek ilości transportów na kierunku „do” i
„z” Wielkiej Brytanii. Dla wielu przedsiębiorców transportowych bardziej opłacalne są transporty odbywane między innymi państwami członkowskimi Unii Europejskiej, bowiem w tym samym czasie można zwyczajnie wykonać więcej zyskownych zleceń. Z drugiej strony natomiast – spadek import na teren Wielkiej Brytanii będzie chwilowy, ponieważ jest to kraj mocno uzależniony od importu, który nie może sobie pozwolić na jego ograniczenie importu. Powoduje to, że przedsiębiorcy, którzy wyspecjalizują się w transportach na tym kierunku, z wysoką dozą prawdopodobieństwa będą mogli liczyć na wzrost frachtu. Dotychczasowa praktyka transportowa (np. sytuacja we Francji po wprowadzeniu Loi Macron) pokazuje, że świat nie znosi próżni. Regularne transporty stopniowo powrócą na Wyspy, choć zapewne na zmienionych zasadach. Finalny wpływ brexitu na branżę transportową zaobserwujemy dopiero w nadchodzących miesiącach.
Link do pełnego wydania: http://luty2021.e-route.pl/ (str. 12-15)